Siêu cúp bóng đá Israel (tiếng Do Thái: אלוף האלופים, tiếng Anh: Israel Super Cup) là một trong những giải đấu thể thao uy tín và được mong chờ nhất ở Israel. Được tổ chức bởi Liên đoàn bóng đá Israel, đây là danh hiệu được trao cho đội vô địch Giải vô địch quốc gia Israel và đội vô địch Cúp quốc gia Israel. Nếu một đội đạt được cả hai danh hiệu này, Siêu cúp sẽ không được diễn ra.
Siêu cúp quốc gia Israel: Thể thức thi đấu và các đội vô địch qua các năm
Giải đấu Siêu cúp quốc gia Israel được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1957, nhưng không diễn ra thường niên. Từ năm 1963 đến năm 1974, giải đấu này được tổ chức ở thể thức 2 trận, tương tự như Chung kết Cúp quốc gia Israel. Trận Siêu cúp đầu tiên đã diễn ra vào ngày 28 tháng 7 năm 1957, khi Hapoel Petah Tikva đánh bại Maccabi Petah Tikva với tỷ số 6-2.
Tuy nhiên, đến năm 1966, Siêu cúp mới trở thành một giải đấu thường niên. Trong 4 năm trước đó, từ năm 1963 đến năm 1966, mỗi khi kết thúc mùa giải, đội vô địch Giải vô địch quốc gia Israel và đội vô địch Cúp quốc gia Israel (hoặc đội vào chung kết Cúp quốc gia nếu đội vô địch cả hai giải) sẽ gặp nhau hai lượt sân nhà, sân khách; được coi như là một dạng Trận Siêu cúp quốc gia.
Siêu cúp có tên gọi chính thức là Siêu cúp Toto (Toto Super Cup), nhưng tên thường gọi là Siêu cúp bóng đá Israel (Israel Super Cup) hoặc đơn giản là Siêu cúp (Super Cup). Giải Siêu cúp Israel được tài trợ bởi Công ty cá độ nhà nước Toto, nên có tên là Siêu cúp Toto. Trận Siêu cúp đầu tiên được tài trợ là trận giữa Hapoel Tel Aviv và Maccabi Tel Aviv vào năm 1990.
Bảng sau đây liệt kê các đội vô địch Siêu cúp bóng đá Israel qua các năm:
Năm | Đội vô địch |
---|---|
1957 | Hapoel Petah Tikva |
1958-1962 | Không tổ chức |
1963 | Hapoel Petah Tikva |
1964 | Hapoel Tel Aviv |
1965 | Maccabi Tel Aviv |
1966 | Hapoel Petah Tikva |
1967-1973 | Không tổ chức |
1974 | Maccabi Tel Aviv |
1975 | Maccabi Netanya |
1976 | Beitar Jerusalem |
1977 | Hapoel Haifa |
1978 | Maccabi Netanya |
1979 | Hapoel Tel Aviv |
1980-1987 | Không tổ chức |
1988 | Hapoel Petah Tikva |
1989 | Maccabi Tel Aviv |
1990 | Maccabi Haifa |
1991 | Hapoel Petah Tikva |
1992 | Maccabi Tel Aviv |
1993 | Hapoel Tel Aviv |
1994 | Maccabi Haifa |
1995 | Maccabi Tel Aviv |
1996 | Hapoel Beer Sheva |
1997 | Beitar Jerusalem |
1998 | Hapoel Petah Tikva |
1999 | Maccabi Tel Aviv |
2000 | Hapoel Haifa |
2001 | Maccabi Tel Aviv |
2002 | Maccabi Haifa |
2003 | Hapoel Petah Tikva |
2004 | Maccabi Tel Aviv |
2005 | Maccabi Haifa |
2006 | Maccabi Netanya |
2007 | Beitar Jerusalem |
2008 | Ironi Kiryat Shmona |
2009 | Maccabi Haifa |
2010 | Hapoel Tel Aviv |
2011 | Ironi Kiryat Shmona |
2012 | Maccabi Tel Aviv |
2013 | Hapoel Be’er Sheva |
2014 | Hapoel Beer Sheva |
2015 | Maccabi Tel Aviv |
2016 | Hapoel Beer Sheva |
2017 | Maccabi Tel Aviv |
2018 | Maccabi Tel Aviv |
2019 | Maccabi Tel Aviv |
2020 | Không được tổ chức do dịch COVID-19 |
2021 | Maccabi Haifa |
Siêu cúp bóng đá Israel: Đội nào vô địch nhiều lần nhất?
Khi xét về số lần đoạt Siêu cúp bóng đá Israel, Maccabi Tel Aviv và Hapoel Petah Tikva là hai đội có thành tích tốt nhất. Cả hai đều đã vô địch giải đấu này tới 6 lần. Tuy nhiên, nếu xét theo thời gian gần đây, Maccabi Tel Aviv là đội vô địch Siêu cúp nhiều nhất, với 8 lần vào năm 2021.
Hapoel Beer Sheva và Ironi Kiryat Shmona là những đội mới nổi trong giải đấu này, khi lần lượt đoạt chức vô địch lần đầu tiên vào năm 2013 và 2011. Trong khi đó, Beitar Jerusalem đã từng lên ngôi 3 lần, trong đó có một chuỗi 3 năm liên tiếp từ năm 2007 đến 2009.
Danh sách các trận chung kết Siêu cúp bóng đá Israel
Dưới đây là danh sách các trận chung kết Siêu cúp bóng đá Israel từ năm 1990 đến nay:
Năm | Đội vô địch | Đội Á quân | Kết quả |
---|---|---|---|
1990 | Hapoel Tel Aviv | Maccabi Tel Aviv | 2-2 (pen: 5-4) |
1991 | Maccabi Tel Aviv | Hapoel Haifa | 2-0 |
1992 | Maccabi Tel Aviv | Beitar Jerusalem | 5-1 |
1993 | Hapoel Tel Aviv | Maccabi Petah Tikva | 1-0 |
1994 | Maccabi Haifa | Betar Jerusalem | 1-0 |
1995 | Maccabi Tel Aviv | Beitar Jerusalem | 5-0 |
1996 | Hapoel Beer Sheva | Beitar Jerusalem | 1-0 |
1997 | Beitar Jerusalem | Maccabi Haifa | 3-2 |
1998 | Hapoel Petah Tikva | Maccabi Tel Aviv | 5-4 (pen) |
1999 | Maccabi Tel Aviv | Hapoel Be’er Sheva | 2-1 (aet) |
2000 | Hapoel Haifa | Maccabi Tel Aviv | 2-1 |
2001 | Maccabi Tel Aviv | Maccabi Haifa | 2-0 |
2002 | Maccabi Haifa | Bnei Yehuda | 1-0 |
2003 | Hapoel Petah Tikva | Maccabi Haifa | 2-1 |
2004 | Maccabi Tel Aviv | Maccabi Haifa | 2-1 (aet) |
2005 | Maccabi Haifa | Maccabi Tel Aviv | 2-1 |
2006 | Maccabi Netanya | Hapoel Tel Aviv | 3-0 |
2007 | Beitar Jerusalem | Maccabi Haifa | 4-0 |
2008 | Ironi Kiryat Shmona | Hapoel Tel Aviv | 0-0 (pen: 5-2) |
2009 | Maccabi Haifa | Betar Jerusalem | 1-0 |
2010 | Hapoel Tel Aviv | Maccabi Haifa | 3-1 |
2011 | Ironi Kiryat Shmona | Hapoel Tel Aviv | 4-3 (aet) |
2012 | Maccabi Tel Aviv | Hapoel Tel Aviv | 3-1 (aet) |
2013 | Hapoel Be’er Sheva | Maccabi Haifa | 1-0 |
2014 | Hapoel Beer Sheva | Maccabi Haifa | 2-1 |
2015 | Maccabi Tel Aviv | Maccabi Haifa | 3-0 |
2016 | Hapoel Beer Sheva | Maccabi Tel Aviv | 4-2 (aet) |
2017 | Maccabi Tel Aviv | Bnei Yehuda | 1-0 |
2018 | Maccabi Tel Aviv | Beitar Jerusalem | 2-0 |
2019 | Maccabi Tel Aviv | Maccabi Haifa | 2-0 |
2020 | Không được tổ chức do dịch COVID-19 | ||
2021 | Maccabi Haifa | Hapoel Beer Sheva | 3-1 (aet) |
Thành tích các đội bóng Israel trong các giải đấu quốc tế
Bóng đá Israel có một lịch sử phát triển không thể nào khác hơn được bắt đầu với việc thành lập Liên đoàn bóng đá Israel vào năm 1928. Tuy nhiên, do tình hình chính trị và xã hội khó khăn, bóng đá Israel không thể phát triển một cách nhanh chóng và hoàn thiện như những quốc gia khác trong khu vực Trung Đông.
Rất nhiều giải đấu được tổ chức để góp phần thúc đẩy sự phát triển của bóng đá Israel, trong đó có Siêu cúp bóng đá Israel – sự kiện thể thao quan trọng nhất của đất nước. Ngoài ra, các đội bóng Israel cũng đã có những thành tích đáng tự hào trong các giải đấu quốc tế.
Các giải đấu quốc tế mà các đội bóng Israel tham dự
Mặc dù không có nhiều thành công ở các giải đấu quốc tế, nhưng các đội bóng Israel vẫn thường xuyên tham dự các giải đấu quốc tế như Champions League và Europa League. Đây là những giải đấu có sự tham gia của những đội bóng hàng đầu từ khắp châu Âu.
Ngoài ra, các đội bóng Israel cũng thường xuyên tham dự các giải đấu vòng loại World Cup và Asian Cup. Trong đó, thành tích tốt nhất của bóng đá Israel là khi đội tuyển quốc gia lọt vào vòng chung kết World Cup năm 1970.
Đánh bại các đối thủ mạnh
Mặc dù không có nhiều thành tích đáng chú ý ở các giải đấu quốc tế, nhưng các đội bóng Israel vẫn từng đánh bại được các đối thủ mạnh trong lịch sử. Năm 2008, CLB Hapoel Tel Aviv đã gây bất ngờ lớn khi đánh bại CLB Celtic – một trong những đội bóng hàng đầu của Scotland tại vòng loại Champions League.
Ngoài ra, năm 2017, CLB Beitar Jerusalem cũng đã vượt qua đội bóng Sion từ Thụy Sĩ để có mặt ở vòng play-off Europa League. Tuy nhiên, đội bóng này đã không thể vượt qua Play-off để tiến vào vòng bảng.
Vai trò của các cầu thủ Do Thái
Như đã đề cập, bóng đá Israel có một lịch sử phát triển khá muộn so với các quốc gia khác trong khu vực. Tuy nhiên, các cầu thủ Do Thái đã có những đóng góp quan trọng trong sự phát triển của bóng đá này.
Nhiều cầu thủ Do Thái tài năng đã ra đi để thi đấu cho các CLB hàng đầu ở châu Âu. Ví dụ như Alon Mizrahi, cầu thủ được xem là huyền thoại của CLB Maccabi Tel Aviv, từng được mua về và thi đấu cho CLB Tottenham Hotspur của Anh vào những năm 1990.
Ngoài ra, Ronny Rosenthal – cựu tiền đạo của ĐT Israel cũng từng chơi cho các CLB hàng đầu như Liverpool và Tottenham Hotspur và giành được nhiều danh hiệu lớn trong sự nghiệp của mình.
Bóng đá Israel và mối quan hệ với các quốc gia Ả Rập láng giềng
Mặc dù có nhiều xung đột chính trị giữa Israel và các quốc gia Ả Rập láng giềng, bóng đá lại là lĩnh vực đem lại nhiều niềm vui và sự đoàn kết cho nhân dân hai miền.
Trước đây, các đội bóng Israel thường không được phép đá trận đấu trên đất Ả Rập hoặc đón tiếp các đội bóng Ả Rập tại Israel. Tuy nhiên, từ năm 1999, khi Liên đoàn bóng đá Israel chấp nhận các cầu thủ Arap và dành cho họ quyền không thiếu lịch sử trong đội tuyển Israel, mối quan hệ giữa bóng đá Israel và các quốc gia Ả Rập dần được cải thiện.
Năm 2002, đội tuyển U21 của Israel đã có trận giao hữu với đội tuyển U23 của Jordan tại thành phố Aqaba của Jordan. Đây là trận đấu đầu tiên giữa hai đội tuyển sau khi Israel và Jordan ký hiệp định hòa bình. Từ đó, các trận đấu giữa các đội bóng Israel và các đội bóng của các quốc gia Ả Rập láng giềng ngày càng tăng lên.
Trong nỗ lực xây dựng mối quan hệ hòa bình và hợp tác giữa các quốc gia, bóng đá Israel đã và đang đóng vai trò rất quan trọng. Việc các đội bóng của Israel và các đội bóng của các quốc gia Ả Rập láng giềng đấu với nhau không chỉ mang lại niềm vui cho người hâm mộ mà còn góp phần thúc đẩy sự hợp tác và hiểu biết giữa các dân tộc.